​            Ngày 29/6/2024, Quốc hội khóa XV kỳ họp thứ 7 thông qua Luật Bảo hiểm xã hội 2024. Luật có hiệu lực từ 01/7/2025. Trong đó, bổ sung thêm một số quyền lợi cho người lao động đóng BHXH. Đáng chú ý nhất là:

1. Về chế độ ốm đau

1.1 Nghỉ ốm đau nửa ngày cũng được hưởng trợ cấp

Theo khoản 5 Điều 45 Luật Bảo hiểm xã hội số 41/2024/QH15, trường hợp nghỉ ốm đau nửa ngày cũng được hưởng trợ cấp. Theo đó

- Trường hợp ốm đau nửa ngày: Được hưởng mức trợ cấp bằng 1/2 mức hưởng trợ cấp ốm đau một ngày.

- Trường hợp ốm đau từ nửa ngày đến dưới 01 ngày: Mức trợ cấp được tính là 01 ngày.

Đây là quy định mới so với Luật BHXH số 58/2014/QH13 khi người lao động nghỉ ốm nửa ngày thì không được giải quyết chế độ ốm đau.

1.2 Giảm thời gian được nghỉ tính hưởng chế độ ốm đau dài ngày

1.3 Nghỉ việc hưởng chế độ ốm đau trên 14 ngày vẫn phải đóng BHXH

2. Về chế độ thai sản

2.1 Bổ sung quyền lợi cho người lao động đóng BHXH tự nguyện

Từ 01/7/2025, khi Luật BHXH 2024 có hiệu lực, sẽ có 04 chế độ BHXH mà những đối tượng tham gia BHXH tự nguyện được hưởng bao gồm: Trợ cấp thai sản; Hưu trí; Tử tuất; Bảo hiểm tai nạn lao động.

Có thể thấy, Luật Bảo hiểm xã hội 2024 đã bổ sung thêm 02 chế độ là trợ cấp thai sản và bảo hiểm tai nạn lao động cho người lao động khi tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện.

2.2 Đóng BHXH tự nguyện được hưởng tiền thai sản tới 2 triệu đồng

Theo Điều 95 Luật Bảo hiểm xã hội 2024, từ 01/7/2025, người tham gia BHXH tự nguyện được hưởng:

Mức trợ cấp thai sản 02 triệu đồng đối với: Mỗi con được sinh ra; Mỗi thai từ 22 tuần tuổi trở lên chết trong tử cung hoặc bị chết khi chuyển dạ.

2.3 Mọi trường hợp phá thai đều được hưởng thai sản

Theo Điều 52 Luật Bảo hiểm xã hội 2024, người lao động bị sảy thai, phá thai, thai chết trong tử cung hoặc khi chuyển dạ, thai ngoài tử cung hoặc mang thai từ đủ 22 tuần tuổi mà bị sảy/phá thai, thai chết trong tử cung hoặc khi chuyển dạ thì lao động nữ và chồng sẽ được hưởng chế độ thai sản.

Theo đó có thể thấy, mọi trường hợp phá thai đều được hưởng chế độ thai sản, kể cả phá thai ngoài ý muốn.

So với quy định của Luật BHXH 2014, tại Điều 33 chỉ quy định về thời gian hưởng chế độ khi sẩy thai, nạo, hút thai, thai chết lưu hoặc phá thai bệnh lý.

Đồng thời, Luật BHXH 2024 cũng thu hẹp phạm vi số tuần tuổi của thai.

3. Về chế độ hưu trí

3.1 Bổ sung chế độ hưu trí

Về trợ cấp hưu trí xã hội, Luật Bảo hiểm xã hội 2024 đã bổ sung chương III quy định riêng về vấn đề này.

Theo đó, Điều 21 Luật Bảo hiểm xã hội 2024 quy định, công dân Việt Nam khi đủ các điều kiện sau được hưởng trợ cấp hưu trí xã hội:

(1) Đủ 75 tuổi trở lên.

(2) Không được hưởng lương hưu hoặc trợ cấp BHXH hàng tháng.

(3) Có văn bản đề nghị hưởng trợ cấp xã hội.

Ngoài ra, công dân khi có đủ các điều kiện sau cũng được hưởng trợ cấp hưu trí xã hội:

(1) Đủ 70 - dưới 75 tuổi

(2) Thuộc hộ nghèo, hộ cận nghèo

(3) Không được hưởng lương hưu hoặc trợ cấp BHXH hàng tháng.

(4) Có văn bản đề nghị hưởng trợ cấp xã hội.

Việc bổ sung trợ cấp hưu trí là vô cùng cần thiết, góp phần đảm bảo cuộc sống sau này cho những người lao động về hưu mà không có lương hưu hay trợ cấp BHXH hằng tháng.

3.2 Đóng bảo hiểm tối thiểu 15 năm được hưởng lương hưu

Theo đó, tại Điều 98 Luật Bảo hiểm xã hội năm 2024, người lao động khi đủ tuổi nghỉ hưu có thời gian đóng BHXH từ đủ 15 năm trở lên thì được hưởng lương hưu hằng tháng thay vì phải đóng đủ 20 năm theo quy định cũ.

Điều này làm tăng cơ hội cho những người đã trót rút BHXH 1 lần trước đó vẫn có thể kịp thời gian đóng 15 năm BHXH.

Đồng thời, tạo điều kiện cho người lao động tham gia BHXH muộn (45 - 47 tuổi mới bắt đầu tham gia) hoặc tham gia không liên tục vẫn có thể tích lũy đủ 15 năm đóng BHXH để hưởng lương hưu hằng tháng.

Luật BHXH 2024 mang đến nhiều chính sách an sinh ý nghĩa, quan trọng tới NLĐ.

                                                                                                              Nguyễn Ánh Tuyết