Ngày
16/6/2025, Quốc hội nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam khóa XV, Kỳ họp thứ
9 thông qua Luật Tổ chức chính quyền địa phương số 72/2025/QH15. Luật
Tổ chức chính quyền địa phương (sửa đổi) (Luật số 72/2025/QH15) gồm 07 chương,
54 điều; có hiệu lực thi hành kể từ ngày 16/6/2025.
Theo
đó, đơn vị hành chính của nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam được tổ chức
thành 02 cấp, gồm có:
-
Tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương (sau đây gọi chung là cấp tỉnh);
-
Xã, phường, đặc khu trực thuộc cấp tỉnh (sau đây gọi chung là cấp xã).
Quy định về Chính quyền địa phương:
-
Chính quyền địa phương ở các đơn vị hành chính quy định tại khoản 1 Điều 1 Luật
Tổ chức chính quyền địa phương số 72/2025/QH15, trừ đơn vị hành chính quy định
tại Điều 28 Luật Tổ chức chính quyền địa phương số 72/2025/QH15, là cấp chính
quyền địa phương gồm có Hội đồng nhân dân và Ủy ban nhân dân.
-
Chính quyền địa phương ở đơn vị hành chính - kinh tế đặc biệt do Quốc hội quy định
khi thành lập đơn vị hành chính - kinh tế đặc biệt đó.
Về nguyên tắc tổ chức và hoạt động
của chính quyền địa phương:
-
Tuân thủ Hiến pháp và pháp luật, quản lý xã hội bằng pháp luật; thực hiện
nguyên tắc tập trung dân chủ.
Hội
đồng nhân dân hoạt động theo chế độ tập thể, quyết định theo đa số.
Ủy
ban nhân dân hoạt động theo chế độ tập thể, quyết định theo đa số; đồng thời đề
cao thẩm quyền và trách nhiệm của Chủ tịch Ủy ban nhân dân.
-
Tổ chức chính quyền địa phương tinh gọn, hiệu năng, hiệu lực, hiệu quả, đáp ứng
yêu cầu quản trị địa phương chuyên nghiệp, hiện đại, thực hiện hiệu quả ứng dụng
công nghệ thông tin và chuyển đổi số trong tổ chức và hoạt động của chính quyền
địa phương, bảo đảm trách nhiệm giải trình gắn với cơ chế kiểm soát quyền lực.
-
Bảo đảm quyền con người, quyền công dân; xây dựng chính quyền địa phương gần
Nhân dân, phục vụ Nhân dân, phát huy quyền làm chủ của Nhân dân, chịu sự kiểm
tra, giám sát của Nhân dân; thực hiện đầy đủ cơ chế phản biện xã hội của Ủy ban
Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và các tổ chức chính trị - xã hội ở địa phương.
-
Bảo đảm nền hành chính minh bạch, thống nhất, thông suốt, liên tục.
-
Những công việc thuộc thẩm quyền của chính quyền địa phương phải do chính quyền
địa phương quyết định và tổ chức thực hiện; phát huy vai trò tự chủ và tự chịu
trách nhiệm của chính quyền địa phương.
-
Phân định rõ thẩm quyền giữa cơ quan nhà nước ở trung ương và chính quyền địa
phương; giữa chính quyền địa phương cấp tỉnh và chính quyền địa phương cấp xã.
Hiệu lực thi hành:
-
Luật Tổ chức chính quyền địa phương số 72/2025/QH15 có hiệu lực thi hành từ
ngày 16/6/2025.
-
Luật Tổ chức chính quyền địa phương số 65/2025/QH15 hết hiệu lực kể từ ngày Luật
Tổ chức chính quyền địa phương số 72/2025/QH1 có hiệu lực thi hành.
-
Hội đồng nhân dân, các cơ quan thuộc Hội đồng nhân dân, Ủy ban nhân dân, Chủ tịch
Ủy ban nhân dân, các cơơ quan chuyên môn, tổ chức hành chính khác thuộc Ủy ban
nhân dân huyện, quận, thành phố thuộc tỉnh, thành phố thuộc thành phố trực thuộc
trung ương, thị xã (sau đây gọi chung là cấp huyện) kết thúc hoạt động từ ngày
01 tháng 7 năm 2025.
Luật
số 72/2025/QH15 đã thể hiện tư duy đổi mới nhằm hướng đến quản trị địa phương
hiện đại, kiến tạo phát triển, tháo gỡ “điểm nghẽn”, khơi thông nguồn lực đáp ứng
mục tiêu tăng trưởng nhanh, bền vững của các địa phương nói riêng và cả nước
nói chung trong kỷ nguyên mới của đất nước. Việc Quốc hội thông qua Luật này
còn mang ý nghĩa lịch sử rất lớn, tạo nền tảng pháp lý vững chắc cho tổ chức chức
đơn vị hành chính (ĐVHC) và mô hình chính quyền địa phương 02 cấp lần đầu tiên
được tổ chức ở nước ta.
Chi
tiết Luật tổ chức chính quyền địa phương:
Luat-so-72-0001.pdf
Nguyễn Ánh Tuyết